Empati ve Pazarlama

Dizi izlerken, oyunculardan biri ağladığında sizin de gözlerinizin dolduğu oldu mu hiç?

İnsanların fısıltıyla konuştuğu bir ortama girdiğinizde siz de yavaşça konuşursunuz, değil mi?

Acı çeken birini gördüğünüzde kötü hissedersiniz, neşeli birini gördüğünüzde gülümsersiniz, haksız mıyım?

“Baba” filmini izlediğinizin ertesi günü “Corleone” ailesinden birinin edasıyla dolaştığınızı farketmediniz mi?

Ben şu anda esniyorum. Ne oldu, niye şaşırdınız? Siz de mi esnemeye başladınız?

Hatta daha ileri gidelim. Metal üzerinde tırnaklarımızı sürtmek. Yukarıdan aşağıya. O iç tırmalayan sinir bozucu ses. Tamam, yeter diyorsunuz, değil mi? Çünkü kötü oluyorsunuz.

Ya da limon sıktığımızı varsayalım. Ağzınız mı sulandı yoksa bir anda?

***

Bütün bunlar şunu gösteriyor. Bir insanın yaptığı şeyi gözlemlediğimiz (ya da okuduğumuz) sırada biz de zihnimizden aynı şeyi yapıyoruz.

İnsan eylemde bulunurken veya başka birinin eylemini izlediği (okuduğu, hayal ettiği) zaman beyinde aktifleşen bölgeler aynıymış. Bunun sorumlusu beynimizdeki “ayna nöronlar“mış. Empati duygumuzun kökeninde bu nöronlar yatıyormuş.

***

Şimdi bir düşünelim, firmalar niçin satış personelinin müşteriye karşı sürekli güleryüzlü olmasını ister?

Niçin mağaza vitrinlerinde estetik mankenler en şık giysilerle donatılır?

Ünlü kişilerin reklam filmlerinde yer alması bazı markalar için neden çok önemlidir?

***

Pazarlamacılar insan beyninin nasıl çalıştığını çok iyi biliyorlar. Neye, nasıl tepki verdiğimizi, bilinçaltımızda işleyen mekanizmaları, hassas ve savunmasız zamanlarımızı çok iyi biliyorlar.

Bence tüketiciler olarak biz de en az pazarlamacılar kadar bu dinamikleri anlamaya çalışmalıyız ki savunmasız “tüketici kitlesi” olarak sınıflandırılmayalım.

Bu konular ilginizi çekiyorsa başta Martin Lindstrom’um “Buyology“si olmak üzere nöropazarlama üzerine yazılmış kitapları okumanızı tavsiye ederim. Roger Dooley’in nöropazarlama hakkındaki blog‘unda da son derece ilgi çekici makaleler mevcut.