Koyunlar ve İnsanlar

“Madness is something rare in individuals – but in groups, parties, peoples, ages it is the rule”

Friedrich Nietzsche

Nietzsche diyor ki; bireysel olarak “aptallık” çok nadirdir. Yani birey olarak aptal hareketlerde bulunmayız genelde. Oysa grupça düşündüğümüzde, ya da topluluk halinde hareket ettiğimizde “aptallık” kaçınılmazdır.

Burada Nietzsche’nin bahsettiği aptallık, mantıksız ve akla yatkın olmayan kararlar almak büyük ölçüde.

Diğer bir deyişle Nietzsche, birey toplumu değil de sürü toplumu olmayı eleştiriyor bu cümlesinde. Birey olmak yerine koyun olmayı yeriyor.

Haksız da değil. Birden fazla kişinin ortak olarak aldığı kararları düşünelim mesela. Grup dinamikleri karar sürecine dahil olmaz mı? Ya da daha basit bir örnek vereyim. Çok fazla içinize sinmeyen bir kararı, grupta birkaç kişinin desteklemesi sonucu kabul edebilirsiniz, en azından ilk başta size makul gelmeyen kararı mantıklı bulmaya başlayabilirsiniz. İşte, Nietzsche’nin “aptallık” dediği şeyin başladığı noktadır bu.

Günümüz toplumunda, toplu karar almak ve grup olarak hareket etmek kaçınılmaz. Ama insan, grup içerisindeki bireyselliğini kaybetmemeli asla. Grup dinamikleri denen sürecin önüne bireyselliğini ve mantığını koyabilmeli, gerektiğinde bireysel duruşunu sergileyebilmeli. İşte o zaman koyunlardan oluşan sürü toplumu olmak yerine, bireylerden oluşan yapıcı bir topluluk olabiliriz.

***

Anlattıklarım bir yerlerden tanıdık gelmedi mi?